Het vinden en behouden van een baan op de arbeidsmarkt kan voor mensen met een arbeidsbeperking een behoorlijke uitdaging zijn. Er kunnen vragen ontstaan over het werk of werkveld, en diegene kan moeite hebben met het aanleren van nieuwe vaardigheden of worstelen met communicatie. Een jobcoach helpt deze mensen om hun positie op de arbeidsmarkt te behouden of te versterken. Welke taken neemt de jobcoach precies op zich en hoe ziet een begeleidingstraject eruit? Wij vertellen je alles in deze blog!
Wat doet een jobcoach?
Een jobcoach vervult een belangrijke rol in een traject naar en tijdens het werk. De jobcoach gaat samen met de kandidaat op zoek naar diens wensen en talenten, en biedt intensieve begeleiding bij het vinden van een geschikte baan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hulp gericht op solliciteren en het vinden van de juiste werkplek. Gedurende het gehele traject biedt de jobcoach persoonlijke ondersteuning en begeleiding, vanaf het moment van solliciteren, de eerste werkdag en zo lang als nodig is.
De jobcoach zorgt ervoor dat de nieuwe werknemer naadloos integreert in het team. Dit wordt gerealiseerd door het snel eigen maken van taken, het ondersteunen bij het leren kennen van collega’s en het helpen van zowel de werknemer als de werkgever bij administratieve kwesties. De inzet van een jobcoach betekent niet alleen het vinden van een passende baan, maar ook de garantie van professionele ondersteuning tijdens het inwerken en succes op de werkplek.
De jobcoach is er dus om mensen met een arbeidsbeperking te assisteren op hun werk. Hierbij kan je denken aan mensen die een Wajong- of WIA-uitkering krijgen, maar ook aan mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking of jongeren die gestopt zijn met school. Bij het UWV of desbetreffende gemeente kan diegene ondersteuning door een jobcoach aanvragen - die vervolgens, in samenspraak met de werkgever, de persoon in kwestie ondersteunt op hun werk. Jobcoaches zijn door hun variëteit aan taken niet gebonden aan één specifieke werkplek. Zo kunnen ze bijvoorbeeld werkzaam zijn binnen de geestelijke gezondheidszorg, jeugdzorg of bij een re-integratiebureau.
De begeleiding van een jobcoach
De ondersteuning door een jobcoach is een voorziening die wordt toegekend door het UWV of de gemeente. Een jobcoach kan verschillende rollen vervullen, afhankelijk van het vraagstuk. Na een eerste ontmoeting wordt er samen met de kandidaat een coachingsplan opgesteld. Hierin staat beschreven welke werkzaamheden er verricht gaan worden, en wat er van zowel de jobcoach als de kandidaat wordt verwacht. Niet alleen begeleidt de jobcoach de kandidaat in handelingen en vaardigheden om zijn of haar werk goed te kunnen uitvoeren, maar ook met andere, meer algemene werknemersvaardigheden. Hierbij kan je denken aan communicatieve of leidinggevende vaardigheden, of hoe hij of zij het beste gestructureerd kan werken.
Een jobcoach kan aanwezig zijn bij besprekingen met de werkgever, helpen met inwerken en begeleiden op de werkvloer zelf. Zo kan hij of zij de kandidaat helpen met contact leggen met collega’s of, heel praktisch, samen met de kandidaat taken uitvoeren. Dit alles wordt stapsgewijs gedaan en biedt de kandidaat de mogelijkheid om na verloop van tijd deze vaardigheden eigen te maken. De coaching wordt, zoals eerder genoemd, geregeld vanuit het UWV of de gemeente, maar sommige bedrijven hebben intern een jobcoach in dienst. Deze wordt voor minimaal een half jaar aan de werknemer gekoppeld. Elk half jaar wordt vervolgens opnieuw bekeken of jobcoaching nog nodig is.
Lees ook eens: Jobcarving uitgelegd: Banen die passen
In aanmerking komen voor een jobcoach
Een jobcoach is niet zomaar voor iedereen beschikbaar. In principe helpt deze voornamelijk mensen die een structurele functionele beperking ervaren op hun werk. Dit kan verschillende vormen aannemen. Zo maken mensen met een Wajong- of WIA-uitkering gebruik van een jobcoach, maar ook jongeren die gestopt zijn met school, lichamelijk beperkt zijn of psychische problemen ervaren kunnen de hulp van een jobcoach inschakelen.
Vergoeding van een jobcoach
De kosten van een jobcoach variëren per situatie, en wie deze voor zijn rekening neemt, hangt af van een aantal factoren. Mensen die een uitkering van het UWV krijgen, zoals een WIA- of Wajong-uitkering, krijgen de kosten van de diensten van de jobcoach vergoed door het UWV. Omdat de jobcoaches die door het UWV worden ingezet allemaal zijn aangesloten bij erkende bureaus, gaat de vergoeding rechtstreeks van het UWV naar de jobcoachorganisatie. Ook wanneer iemand werkt zonder loonkostensubsidie, wordt de jobcoach vergoed door het UWV.
Als de persoon in kwestie een uitkering ontvangt van de gemeente of überhaupt geen uitkering ontvangt, kan het voorkomen dat de kosten van de jobcoach voor rekening van de gemeente zijn. Dit is ook het geval als mensen werken met loonkostensubsidie. In dit geval is de gemeente ook verantwoordelijk voor het regelen van de coach; vaak gebeurt dit via een regionaal re-integratiebureau of een lokale organisatie. In sommige gevallen besluiten de werknemer of werkgever zelf te betalen voor de jobcoach. Dit gebeurt vaak als er dringend behoefte is aan hulp, bijvoorbeeld bij dreigend verzuim.
Wat kan een jobcoach betekenen voor een organisatie?
Een jobcoach is niet alleen een grote steun voor individuele kandidaten; ze zijn ook van grote waarde voor organisaties. Ten eerste dragen jobcoaches bij aan inclusiviteit op de werkplek. Door hun expertise in het omgaan met diverse uitdagingen die werknemers met een arbeidsbeperking kunnen tegenkomen, creëren ze een werkomgeving waarin diversiteit en gelijke kansen worden omarmd. Hierdoor ontstaat er een bedrijfscultuur waarin iedereen wordt gewaardeerd om zijn unieke bijdrage, ongeacht achtergrond of beperking.
Ten tweede verbeteren jobcoaches de algehele productiviteit van een organisatie. Door individuele begeleiding op maat zorgen ze ervoor dat werknemers met een arbeidsbeperking hun vaardigheden ontwikkelen en zelfvertrouwen opbouwen. Dit resulteert in gemotiveerde en competente teamleden die hun taken goed uitvoeren. De jobcoach ondersteunt de werkgever en collega’s in de omgang met de werknemer die jobcoaching krijgt en fungeert als een brug tussen de werkgever en werknemer. Daardoor verbetert de communicatie en eventuele misverstanden worden voorkomen.
Ten slotte dragen jobcoaches bij aan een positief imago voor de organisatie. Bedrijven die actief bijdragen aan inclusiviteit en sociale verantwoordelijkheid laten zien dat ze waarde hechten aan diversiteit en gelijke kansen. Dit trekt niet alleen klanten aan die deze waarden delen, maar ook werknemers die zich aangetrokken voelen tot een bedrijf dat zich inzet voor een rechtvaardige en inclusieve samenleving. Kortom, een jobcoach is niet alleen een mentor voor individuen, maar ook een drijvende kracht achter een organisatie die streeft naar een betere, meer inclusieve toekomst voor iedereen.
over Cees Kloet
Cees Kloet is arbeidsdeskundige en gecertificeerd loonwaardespecialist bij USG Restart. Hij is sinds 1996 werkzaam in de wereld van arbeidsbemiddeling en re-integratie. Daarin vervulde hij diverse functies, waardoor hij in alle facetten van de loopbaanbegeleiding thuis is.